. اين نوع رژيم مي‌تواند عوارض فراواني‌ مخصوصا براي خانم‌هاي باردار و شيرده ايجاد کند. اگر رژيم گياهخواري داريد و در کنار آن از گوشت ماهي هم استفاده مي‌کنيد، رژيم غذايي‌تان يکي از مناسب‌ترين رژيم‌هاي غذايي است و اگر اين رژيم غذايي، همراه با مصرف حجم متعادلي از لبنيات و تخم‌مرغ هم باشد، مي‌توان گفت يکي از بهترين و سالم‌ترين رژيم‌هاي غذايي را داريد. در واقع حذف گوشت قرمز و گوشت مرغ و جايگزين کردن گوشت ماهي براي افراد گياه‌خواري که غلات و حبوبات کافي مصرف مي‌کنند، مشکل چنداني از نظر تامين پروتئين مورد نياز بدن به ‌وجود نمي‌آورد اما بايد حواستان باشد که مواد غذايي گروه‌هاي مختلف را در حجم متعادلي در برنامه غذايي روزانه خود بگنجانيد تا دچار کمبودهاي تغذيه‌اي نشويد. خانم‌هايي هم که باردار يا شيرده هستند، بايد چنين رژيم‌هايي را با نظر پزشک خود ادامه دهند تا مشکلي براي خود و فرزندشان به وجود نيايد. با اين حال، بازهم تاکيد مي‌کنم رژيم خام‌خواري که حبوبات و نان در آن ‌جايي ندارد،‌ اصلا رژيم سالم و مناسبي نيست و بهتر است آن را کنار بگذاريد. مصرف حجم مناسبي از مکمل‌هاي مولتي‌ويتامين مينرال در طول روز براي تامين ريزمغذي‌هاي مورد نياز هم توصيه مي‌شود. درنهايت مي‌توان گفت هرچند رژيم گياهخواري،‌ بهترين نوع رژيم غذايي نيست اما متخصصان تغذيه مي‌توانند به افرادي که دوست دارند اين رژيم غذايي را داشته باشند کمک کنند سلامتشان به خطر نيفتد اما اين در مورد خام‌خواري صدق نمي‌کند.

مشکلات بزرگ و کوچک زنان1. خونريزي هنگام رابطه زناشويي طبيعي است؟

اينكه چرا حين رابطه زناشويي دچار خونريزي يا خشكي واژن مي‌شويد، سوالي است كه ممكن است ذهن شما را درگير كند ولي شايد از بيان آن خجالت بكشيد.

خونريزي بعد از رابطه زناشويي، خونريزي مقاربتي ناميده مي‌شود و علامتي است که هرگز نبايد ناديده گرفته شود زيرا مي‌تواند نشانه هشداردهنده‌اي از يک يا چند مشکل جدي باشد. خونريزي واژينال هنگام رابطه زناشويي ممكن است به دلايل مختلفي اتفاق بيفتد و در هر صورت طبيعي نيست.

اين خونريزي گاهي مي‌تواند به دليل خشكي واژن يا حرکات شديد حين رابطه يا ابتلا به عفونت منتقله از راه جنسي مانند کلاميديا باشد. همچنين وجود تومورهاي خوش‌خيم واقع در گردن رحم مانند پوليپ، فيبروئيد يا ابتلا به عفونت گردن رحم نيز از ديگر علل اين عارضه است.

2. درمان خشكي واژن چيست؟

خشکي واژن معمولا در سنين يائسگي رخ مي‌دهد، اما اگر سطح هورمون‌ها کمتر از حد عادي باشد يا غدد مترشحه واژن فعاليت کمي داشته باشند، بروز آن در جواني نيز ممکن است. درد هنگام برقراري رابطه زناشويي از اولين علايم اين ناراحتي است. بعد از يائسگي، سوزش واژن يا بي‌اختياري ادرار هم به آن افزوده مي‌شود. علت اينکه بسياري از خانم‌ها پس از ازدواج دچار اين مشکل مي‌شوند، آموزش کم درخصوص مسائل جنسي است. برخي زوج‌ها قبل از آغاز رابطه زناشويي، معاشقه کمي انجام مي‌دهند و واژن به اندازه کافي نرم نمي‌شود. اگر با وجود معاشقه همسر، زن تحريك نمي‌شود و آمادگي لازم را براي برقراري رابطه زناشويي پيدا نمي‌كند، مي‌تواند با پزشک خود در مورد استفاده از مواد لغزنده و مرطوب‌کننده مخصوص واژن (که در داروخانه‌ها مي‌فروشند) مشورت کند؛ مثلا ژل‌هاي آميزشي، به‌خصوص ژل‌هاي حاوي اسيد هيالورونيک. وجود اسيدهيالورونيك موجود در تركيب‌ اين ژل‌ها تا حد زيادي به بهبود رابطه كمك مي‌كند چراکه باعث افزايش ترشحات داخل واژن مي‌شود. اثر اين ژل‌هاي نرم‌كننده ماندگار است و اگر حتي قبل از شروع رابطه زناشويي از آن استفاده كنيد، ديگر نيازي به استفاده مجدد از آن حين رابطه نيست.

3. درمان ديسپاروني چيست؟

ديسپاروني يا همان مقاربت دردناك براي بسياري از زنان در برخي مراحل زندگي‌شان مساله‌اي نسبتا شايع است. گاهي مشكلات جسمي نهفته‌اي مانند آندومتريوز يا فيبروييدها عامل ايجاد درد هستند يا اينكه چنين دردي بعد از زايمان به سراغ زن مي‌آيد اما براي بيشتر زنان، مقاربت دردناك به خاطر اين است كه به اندازه كافي از نظر جنسي برانگيخته نشده‌اند. بسياري از زنان به دليل اينكه مقاربت برايشان دردناك است، حين برقراري رابطه زناشويي مي‌ترسند كه درد بيشتري را احساس كنند بنابراين دچار اضطراب مي‌شوند. اين اضطراب مانع تحريك آنها مي‌شود و درنتيجه درد بيشتري را تجربه مي‌كنند. دراين حالت بهترين راه، حفظ آرامش است.

4. زايمان براي ماهيچه‌هاي واژن ضرر ندارد؟

ديواره‌هاي واژن درحالت عادي با هم تماس دارند ولي ماهيچه‌هايي كه واژن را احاطه كرده‌اند، ممكن است به دلايلي شل شوند. يكي از علل موثر در بروز اين عارضه، زايمان طبيعي است، هرچند گاهي پس از سزارين هم شلي ماهيچه‌هاي دربرگرفته واژن اتفاق مي‌افتد. البته در چنين مواقعي فيزيوتراپيست مي‌تواند در تقويت عضلات واژن كمك كند و در غير اين صورت، در صورت صلاحديد پزشك، مي‌توان عمل ترميمي انجام داد.

5. تقويت ماهيچه‌هاي لگن مي‌تواند لذت جنسي را افزايش ‌دهد؟

بله، تقويت عضلات پرينه و كف لگن احساس لذت بيشتري را در زن و مرد ايجاد مي‌كند. ماهيچه‌هاي كف لگن، گروهي از عضلات بين پاها هستند كه از مقابل استخوان شرمگاهي (در جلوي بدن) تا انتهاي ستون فقرات (در پشت) كشيده شده‌اند و به نگه داشته شدن مثانه، رحم و روده‌ها در جاي خود و نيز به ماهيچه‌هايي كه مقعد، مجاري ادراري و واژن را مي‌بندند، كمك مي‌كنند. ضعيف شدن يا آسيب ديدن اين ماهيچه‌ها، مثلا در نتيجه زايمان، باعث مي‌شود كه آنها ديگر نتوانند وظايف خود را به خوبي انجام دهند. اين امر ممكن است باعث بي‌اختياري ادرار، كاهش ميزان لذت از رابطه زناشويي و بروز عارضه پايين‌افتادگي رحم شود.

گوشت نخوردن بچه های کوچک برخي از بچه‌ها يا حتي بزرگسالان هم با ديدن صحنه‌هاي ذبح دام و طيور، دچار دلزدگي رواني از انواع گوشت و فرآورده‌هاي دام و طيور مي‌شوند و براي اينکه بخواهند گوشت موجود زنده‌اي را بخورند، احساس عذاب وجدان مي‌کنند.

با اين حساب، مي‌توان نقش عوامل روانشناختي را در عدم مصرف گوشت‌ها بين افراد گياهخوار يا خام‌خوار تا اندازه‌اي موثر دانست اما اين عوامل، بايد برطرف بشوند. يعني افرادي که به‌خاطر مسائل رواني، گوشت و فرآورده‌هاي دامي مصرف نمي‌کنند، بايد بدانند اين محصولات هم براي سلامتشان مفيد هستند و هرچه زودتر درصدد رفع اين عوامل رواني بربيايند. آن گروه از کودکان يا بزرگسالاني که به‌خاطر بوي گوشت از مصرف آن خودداري مي‌کنند، مي‌توانند طعم‌دارکردن يا تغيير روش پخت گوشت را در برنامه غذايي‌شان بگنجانند.

والدين مي‌توانند به‌جاي اجبار فرزند خود به مصرف گوشت‌هاي تکه‌اي که شايد چندان مطلوب بچه‌ها نباشد، گوشت را به‌صورت چرخ‌کرده در غذاهاي مختلف ترکيب کنند تا مواد مغذي کافي به بدن فرزندشان برسد. کساني هم که به‌خاطر ذبح دام و طيور، علاقه‌اي به مصرف گوشت‌ها ندارند، مي‌توانند با مراجعه به مشاور و طي‌کردن دوره‌هاي روان‌درماني اين عادت خود را کنار بگذارند و از همه گروه‌هاي غذايي با حجم و تنوع متناسب و متعادل بهره ببرند.

دستگاه کوچک کننده بینی آیدان کم‌خوني مگالوبلاستيک در کمين گياهخواران

چند روز پيش در يک مهماني دوستانه، متوجه شدم 3 نفر از دوستانم، رژيم گياهخواري دارند...

 البته رژيم‌هاي هر کدام از آنها با ديگري متفاوت بود؛ مثلا يکي فقط گوشت قرمز و سفيد نمي‌خورد، ديگري لب به دوغ، ماست و غذاهاي حاوي تخم‌مرغ هم نمي‌زد و از همه اينها افراطي‌تر، دوستي بود که ژله را هم به‌خاطر منشأ حيواني داشتن مصرف نمي‌کرد.در «سفره سالم» اين هفته، با دکتر سعيد حسيني، متخصص تغذيه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکي تهران گفت‌وگو كرده‌ايم تا ببينيم که خوب و بد رژيم‌هاي گياهخواري مختلف چيست و افرادي که چنين رژيم‌هايي دارند، بايد چه نکته‌هايي را در نظر بگيرند.

سلامت: اولين مشکلي که رژيم‌هاي گياهخواري برايمان ايجاد مي‌کنند، چيست؟

اولين مشکلي که براي گياهخوار به وجود مي‌آيد، کاهش دريافت يکي از منابع خوب پروتئين که همان پروتئين‌هاي حيواني باشد، است. البته افراد گياهخواري که فقط گوشت‌ها را از برنامه غذايي خود حذف مي‌کنند اما تخم‌مرغ و لبنيات مي‌خورند، مشکل چنداني از نظر دريافت پروتئين‌هاي حيواني نخواهند داشت و بيشترين آسيب، متوجه گروهي مي‌شود که تمام منابع حيواني را از برنامه غذايي خود حذف مي‌کنند. 

سلامت: مگر منابع گياهي نمي‌توانند پروتئين مورد نياز بدنمان را تامين کنند؟

منابع گياهي هم مي‌توانند بخشي از پروتئين موردنياز بدن را تامين کنند اما کيفيت پروتئين‌هاي گياهي و حيواني باهم متفاوت است و انواع حيواني آن کيفيت بالاتري دارد. به‌طور کلي، پروتئين‌ها براي تامين اسيدهاي آمينه مورد نياز بدن، لازم و ضروري هستند. بخشي از اسيدهاي آمينه ضروري در بدن ساخته نمي‌شوند و بايد از طريق مصرف خوراکي‌ها وارد بدن شوند و بخشي ديگر از اين اسيدهاي‌آمينه با دريافت پروتئين کافي در بدن ساخته مي‌شوند. زماني آمينواسيدها به‌صورت کامل در بدن ساخته مي‌شوند که هم منابع گياهي و هم منابع حيواني پروتئين‌ها را مصرف کنيم. اگر بخواهيم با رژيم‌هاي گياهخواري مطلق، پروتئين مورد نياز بدن را فقط از طريق گياهان به دست بياوريم، به‌طور حتم در دريافت اسيدهاي آمينه دچار مشکل خواهيم‌شد مگر اينکه رژيم غذايي‌ با دقت بسيار زياد، تنظيم و برنامه‌ريزي شود. 

سلامت: مهم‌ترين عارضه‌هاي ناشي از کمبود دريافت پروتئين چيست؟

پروتئين‌ها مانند چربي‌ها و کربوهيدرات‌ها، جزو درشت‌مغذي‌ها محسوب مي‌شوند. کربوهيدرات‌ها و چربي‌ها، هم به عنوان منابع سوخت در بدن کاربرد دارند و هم در کارکرد ساختماني بدن، نقش ايفا مي‌کنند. کمبود پروتئين در بدن مي‌تواند باعث ايجاد اختلال در ساخت بافت عضلاني و توليد آنزيم‌ها و هورمون‌هاي بدن شود. به عبارت ساده‌تر، ساختار بدن افرادي که با سوءتغذيه ناشي از کمبود پروتئين مواجه هستند، دچار اشکال و اختلال مي‌شود. 

سلامت: آيا درست است که بيشتر گياهخواران يا خام‌خواران با کمبود ويتامين‌هاي گروه B مواجه هستند؟

بله، معمولا بيشتر گياهخواران و خام‌خواران، با کمبود ويتامين‌هاي گروه B، به‌خصوص ويتامين B12 و عوارض ناشي از آن مواجه‌اند، به همين دليل در بيشتر موارد، مجبور به استفاده از مکمل‌هاي گروه B و ويتامين B12 مي‌شوند. 

سلامت: درباره عوارض کمبود ويتامين‌هاي گروه B در بدن هم مي‌گوييد؟

يکي از مهم‌ترين عوارض کمبود ويتامين‌ B12، افزايش خطر ابتلا به نوعي کم‌خوني به نام کم‌خوني مگالوبلاستيک است. از طرف ديگر، کاهش دريافت ويتامين‌هاي گروه B، باعث کاهش سوخت‌وساز کربوهيدرات (قند) هم مي‌شود و نقشي هم در ريزش مو دارد بنابراين افرادي که رژيم‌هاي گياهخواري مطلق دارند و زيرنظر متخصص هم نيستند، در معرض کم‌خوني‌اند.

سلامت: آيا ممکن است پيروي از رژيم‌هاي گياهخواري به برخي بيماران براي بهبود شرايطشان توصيه شود؟

برخي افراد، مبتلا به چربي يا کلسترول خون بالا هستند و برخي هم از بيماري کبد چرب رنج مي‌برند. همان‌طور که مي‌دانيد، پروتئين‌هاي حيواني مانند انواع گوشت‌ها (به‌خصوص گوشت‌هاي قرمز)، حاوي چربي‌هاي اشباع هستند. از طرفي، بدن ما براي دريافت چربي‌هاي اشباع با محدوديت‌هايي مواجه است. مثلا مي‌توانيم فقط 7 تا 10 درصد از انرژي مورد نياز روزانه خود را از طريق مصرف چربي‌هاي اشباع که بيشتر در منابع حيواني وجود دارند، تامين کنيم. علاوه بر اين، از آنجا که معمولا در مصرف گوشت‌ها، به‌دليل لذيذ بودنشان، افراط مي‌شود، افراد مبتلا به کبد چرب يا چربي و کلسترول خون بالا مي‌توانند تا زمان بهبود و کنترل بيماري، از رژيم‌هاي گياهخواري پيروي کنند. با اين حال، رژيم گياهخواري در هر شرايطي بايد زير نظر متخصص تغذيه برنامه‌ريزي شود و افراد بيمار هم بايد بعد از کنترل بيماري خود و گنجاندن دوباره منابع پروتئين حيواني در برنامه غذايي‌شان، در مصرف آنها حد تعادل را رعايت کنند.

سلامت: توصيه‌تان به افرادي که به‌دليل اعتقادهاي شخصي و نه براي حفظ سلامت، به رژيم‌هاي گياهخواري روي مي‌آورند؟ 

برخي افراد براي سالم‌تر بودن رژيم‌هاي گياهخواري، به آنها روي نمي‌آورند بلکه بر اين باورند که حيوانات هم موجودات زنده‌اي هستند که ما نبايد براي رفع گرسنگي‌، آنها را بکشيم و بخوريم و مثلا از شير يا گوشت آنها استفاده کنيم. چنين افرادي با خوردن گوشت و محصولات دامي، دچار رنجش خاطر مي‌شوند و بار رواني سنگيني به دوششان مي‌افتد. اگر اين گروه از افراد، با حذف غذاهاي دامي از برنامه غذايي خود دچار آرامش خاطر مي‌شوند و از آسيب‌هاي رواني دور مي‌مانند، اشکالي ندارد که گوشت و فرآورده‌هاي دامي نخورند اما بايد تحت‌نظر متخصص تغذيه باشند تا جسمشان هم آسيب نبيند.

سلامت: حرف آخر؟

توصيه ما به تمام افراد چاق و لاغر، سالم يا بيمار اين است که خودسرانه و به‌خاطر پيروي از مد، به رژيم‌هاي گياهخواري، مخصوصا خام‌خواري، روي نياورند. افرادي که مي‌خواهند درست غذا بخورند و الگوهاي غذايي خود را اصلاح کنند، بايد تمام گروه‌هاي غذايي را در برنامه روزانه خود داشته باشند و در کنار پروتئين‌هاي گياهي، پروتئين‌هاي حيواني را هم در حجم متناسب و متعادلي مصرف کنند. در نهايت، بهتر است بدانيد که پرهيز از هرگونه افراط و تفريط و حفظ تعادل، تناسب و تنوع در برنامه غذايي، رمز سلامت همه ماست.